Jongeren zijn per definitie voorlopers

In gesprek met Daniël van Duijn, een geboren en getogen Amsterdammer met politiek bloed in de aderen. We praten over burgerraden, basisinkomen, het kind in jezelf hervinden, de toekomst van Amsterdam en jongeren als generatie van verandering.

Waar komt jou interesse voor de politiek vandaan?
Die interesse zit waarschijnlijk in mijn genen. Mijn vader was kraker en later wethouder. Een CDA man, in de tijd dat dat nog een menselijke partij was. Ik heb me vroeger flink tegen hem afgezet maar heb volgens mij dezelfde idealen als hij in zijn krakerstijd. Ikzelf heb me op een gegeven moment bij Bernie Sanders aangesloten in Amerika, daar ontbrandde mijn passie voor grassroots activisme en politiek. In de tijd dat ik campagne coördinator bij de Partij voor de Dieren werd ontdekte ik dat er een positiever verhaal over de toekomst nodig is en dat jonge generaties dat verhaal in zich dragen. Jongeren kijken anders naar de wereld, met kracht van eenvoud. Niet denken en praten maar gewoon doen en proberen, met lef.

Hoe kwam je erbij om je bij Bernie Sanders aan te sluiten?
Ik was met de BKB Academie bij de voorverkiezingen in New Hampshire. Op een uitslagenavond in een gymzaal zag hem zijn eerste overwinning boeken op Hillary Clinton. Ik ervoer ter plekke wat politieke hoop voor mensen betekent. Van veteranen tot alleenstaande moeders en jongeren. Een onbeschrijfelijk gevoel. Dat wilde ik naar Nederland halen. Toen ik meer over Bernie las heb ik mezelf aangemeld en voor hem gephonebankt en donaties opgehaald vanuit Nederland. Zijn bevlogenheid en rechtvaardigheid is iets dat we missen in Nederland.

Hoe vind je dat ons politieke systeem, onze maatschappij omgaat met de ideeën en stem van de jonge generatie? 
Ik maak me geregeld heel kwaad om de spirituele armoede onder de leiders in dit land. Nederland is één van de smerigste landen ter wereld als het gaat om industrie, belasting ontduiken en mensenrechten schendingen via landgrabbing en wapenhandel. Veel van de praktijken die het daglicht niet kunnen verdragen worden verzwegen of glad gestreken door middel van mooie praatjes en dure PR campagnes. Gelukkig is nog niet alles verloren en is er een kentering gaande. LEF - de partij waarbij ik ben aangesloten - is onderdeel van een beweging van tijdrebellen, net als de Slow City Movement, Transition Towns, Extinction Rebellion, Bij1, PvdD, BLM en METOO. Het is tijd dat jongeren de vertegenwoordiging krijgen die ze verdienen. Nederland vergrijst in rap tempo en wordt daardoor steeds conservatiever. Ouderen zijn vooral bezig met het beschermen van hun bezit. De nieuwe generatie heeft minder behoefte aan eigendom. Soms uit noodzaak, maar het is ook prima om te huren als dat voor een eerlijke prijs is. LEF staat voor de stem van jongeren in politiek Nederland en is in het leven geroepen om grove misstanden aan te pakken. Voorbeelden daarvan zijn het wegcijferen van het jongerenbelang tijdens uniform en fantasieloos lockdown beleid, studieschulden, huurstijging en klimaatverandering. Sinds ik zie dat de steun voor ons gedachtegoed alsmaar groeit, maak ik me minder zorgen. Het geeft hoop. 

Ondanks de protestgeneratie 
uit ’68 leven we in een
extreem materialistische
consumptiemaatschappij.

Kun je iets meer zeggen over die spirituele armoede, waar blijkt die uit?
De spirituele armoede is geworteld in denken vanuit schaarste. Ondanks de protestgeneratie uit ’68 leven we in een extreem materialistische consumptiemaatschappij. Hebzucht, roofbouw, alles is geënt op de idee van een gebrek dat gevuld moet worden. Je bent imperfect als je geen groot huis of een fantastisch leven hebt. Alles moet Instagrammable zijn. Oppervlakkige 2D, of als het aan Zuckerberg ligt 3D levens.
Nu we minder diersoorten hebben, minder grondstoffen en minder aandacht realiseren we wat we missen en is er bij veel mensen de roep om iets zinnigs te gaan doen. Om te transformeren, het oude af te breken en het nieuwe op te bouwen. Ik zie veel Trump, FvD en PVV supporters binnen diezelfde gedachte. Plek willen maken voor iets nieuws, omdat ze het oude zat zijn. Het gaat mij niet om de charlatans die gif spuwen met complot theorieën, maar om de werkelijke nood van mensen, de behoefte aan een nieuw verhaal. Die praatjesmakers vertellen precies de verkeerde verhalen, maar er is wel degelijk dringend behoefte aan een nieuw verhaal. Ik hoop dat we alle mensen samen kunnen brengen, niet tegenover elkaar maar zij aan zij. Iedereen is het waard op gehoord te worden, het komt altijd uit een hart. Als iemand scheldt is dat vaak uit onmacht die ergens anders vandaan komt. Als je daar je oren voor sluit dan vind je nooit een manier van samenleven.

We lenen de aarde van 
onze kinderen, we erven
haar niet van onze voorouders.

Zijn er landen, culturen en/of samenlevingen waar jongeren meedenken en mee beslissen?
Absoluut. De Haudenosaunee in Noord Amerika zijn een mooi voorbeeld. Zij kijken 7 generaties vooruit als er besluiten worden genomen voor de gemeenschap. We lenen de aarde van onze kinderen, we erven haar niet van onze voorouders. In sommige culturen worden jongeren gezien als zieners, boodschappers van oudere geesten, dragers van DNA en een nieuwe tijd. Ik vind het dan ook vrij absurd dat jongeren in het Westen vaak worden weggezet als lastig terwijl we veel aan jongeren te danken hebben. De Arabische lente werd door jongeren gestart, de Praagse Lente, de Anjer revolutie en nu de Maidan protesten in Wit-Rusland. Het zijn altijd jonge mensen die het aandurven. En dan nog durven ouderen te zeggen dat jongeren met zichzelf bezig zouden zijn en verwend zijn. We zouden iets meer respect mogen hebben voor de nieuwe generatie en de vernieuwing die ze brengt. Wij zien verschillende (leef)tijden niet als tegengesteld aan elkaar. Iedereen heeft zijn waarde, maar nodig ze dan wel allemaal uit aan tafel. Daarbij is het anno 2022 niet meer uit te leggen dat wij in het Westen nog steeds producten consumeren waarvoor kinderarbeid en kindslavernij wordt ingezet.

Hoe belangrijk is kennis en ervaring bij het maken van politieke beslissingen? 
De politiek wordt vaak gezien als een slangenkuil met verborgen agenda’s en belangen, een honger naar macht. Maar feitelijk is politiek het samen bepalen wat je vanavond eet, welke film je gaat kijken, wie de afwas moet doen... Kennis en ervaring is niet vereist. Een kind of jongere kan zich net zo goed uitdrukken als een volwassene, onze mening wordt alleen anders gewaardeerd. 
Hoe meer jongeren betrokken raken, hoe breder het veld van oplossingen. Fantasie en verbeeldingskracht staan daarbij centraal. Jongeren zien een wereld voor zich die nog open is, een leeg canvas waar je op kan kleuren. Hoe ouder je wordt hoe voller het canvas. Jongeren brengen dus dynamiek en durf om het eens anders te doen. Om een keer duurzaam te eten of op vakantie te gaan. Of ze stellen de vraag waarom alle bazen eigenlijk man zijn, of waarom arme mensen geen geld hebben. Dat zijn super ontwapenende vragen die vaker gesteld mogen worden.

Er moeten burgerraden
komen waar ook jongeren
een plek in krijgen.

Wat zou er veranderd moeten worden aan onze huidige systeem om meer ruimte en stem te geven aan jongeren?
Er moeten burgerraden komen waar ook jongeren een plek in krijgen. Burgerraden zijn een afspiegeling van de hele bevolking en benutten daarmee alle aanwezige wijsheid. Als je oplossing is bedacht door de hele gemeenschap dan werkt die ook voor de hele gemeenschap. Dat is een veel beter systeem dan alles laten bedenken door een handjevol partijleden. Politiek is een gesprek tussen burgers, niet alleen machthebbers. Jongeren moeten overal aanwezig zijn waar beslissingen worden gemaakt. Dan smelten volwassenen en wordt zichtbaar dat hun eigen gedrag eigenlijk heel kinderlijk is. We moeten ook af van de scheiding tussen ‘goed presterende’ en ‘slecht presterende’ leerlingen op scholen. Daar begint de segregatie. 

Is er vooruitzicht op meer stem voor jongeren of heb je het gevoel dat je vecht tegen de bierkaai?
Jongeren laten steeds vaker hun stem horen. Greta laat op internationaal niveau zien wat er mogelijk is. In Amsterdam hebben we Imane Valk. In Nijmegen Lars Westra. Jongeren hebben het absoluut in zich. En volgens mij zijn de invoering van burgerraden en een basisinkomen niet heel ver weg. 
De discriminatie van jongeren is een van de meest hardnekkige die er is. Qua pensioenen, wonen en klimaatverandering staan we er niet goed voor en hebben we (nog) niet het netwerk of de invloed die ouderen hebben. Volgens mij is het onze taak om het kind in anderen wakker te maken, want iedereen die dat kwijtraakt kan het hervinden. Ik heb goede moed dat dat ons gaat lukken.

Welke drie dingen zou jij aan Amsterdam willen verbeteren?
Wonen en eenzaamheid moet samen opgelost worden. Het gaat niet om hoeveel woningen of voor welke prijs, maar hóe we willen wonen, met wie, in welke samenstelling per buurt, op welke schaal. Daarnaast zijn het basisinkomen en burgerraden onze grootste prioriteit. Met voldoende geld en vrije tijd om sociaal kapitaal op te bouwen maken we Amsterdam een stuk mooier. Het huidige toeslagen- en belastingstelsel is vernederend en ineffectief. En de partij democratie is failliet vanwege het veranderde (geldbeluste en vluchtige) medialandschap. Hoezo kunnen partij financiers invloed kopen? Ik hoop dat Nederland Amerika niet achterna gaat. Tot slot moet de jeugdzorg beter en moet huiselijk en seksueel geweld moet top prioriteit zijn. Een beschadigd kind kan je moeilijk repareren. Investeer daarom in de jeugd, dan is een gulden een daalder waard.

Hoezo kunnen partij
financiers invloed kopen?

Waar zou je willen dat Amsterdam over 20 jaar staat? De utopie.
Dat Amsterdam een slow city is en een voedselparadijs. Overal waar nu auto’s staan voedselbossen. Huizen gemaakt van bomen die langzaam tot huiskamers en bedden uitgroeien. Mensen dansen en zingen samen op straat. Het kapitalisme en de natiestaat zijn overboord gegooid en ingeruild voor een universele maatschappij waar verschil wordt gevierd. Mensen werken de helft van de tijd om in hun behoeftes te voorzien en de andere helft van de tijd wordt besteed aan passie (of nog beter, een combinatie van beiden). Cultuur wordt gevierd en afval wordt niet meer verbrand. Kleinschalige gemeenschappen wekken eigen energie op en wisselen die uit. Jongeren en kinderen tellen volwaardig mee, krijgen ervaringsgericht onderwijs en gaan op uitwisseling. Er wordt meer gereisd (op een traag tempo, met de benenwagen, fiets of zweefvliegtuig) en er is meer tijd voor de kwaliteit van leven. Het heelal is weer zichtbaar en de gemeenschap organiseert veel gemeenschappelijke feesten. Met de allure van de Olympische Spelen maar dan zonder de absurde investeringen, dure apparatuur en onteigening van de armen.