De nacht als bron van het leven

Van onbegrijpelijk, machtig mooi mysterie naar commerciële bedrijfstak; van verbinder naar afgeschreven kadaver. Het nachtleven van Amsterdam ligt al anderhalf jaar machteloos aan de kunstmatige beademing. Er wordt veel gepraat, geschreven, beloofd en zelfs financiële compensatie uitgedeeld. Maar ondanks een mooie Amsterdamse nachtvisie is men hogerop de verbinding verloren met de cultuur en het nachtleven. Het enige wat men ziet is de economie en het beleid, maar het nachtleven is zoveel meer en zoveel mooier.

In 1997 vertrok ik na mijn studie aan de kunstacademie van Maastricht naar Amsterdam. Eindelijk naar de stad van mijn dromen. Meer mogelijkheden qua werk, meer cultuur, nieuwe ontmoetingen en boven alles een nieuw bruisend nachtleven. Al heel snel rolde ik via via in de wondere wereld van de kraakpanden. Ik was nauw betrokken bij de kraak van het OLVG (1998) en later de OT301 (1999). In beide panden heb ik gewoond en gewerkt, maar boven alles: in beide panden heb ik onvergetelijke nachten meegemaakt. Concerten, optredens, exposities en feesten georganiseerd door vrienden en gelijkgestemden die dat deden vanuit passie en liefde voor de kunst. Zelf bouwen, zelf werken, zelf het risico nemen. Niks business-plan, niks marketing, niks social media, maar mond-op-mond-reclame via het ondergrondse subculturele netwerk of een zwart-wit flyertje bij cafe Vaaghuizen.

Het Amsterdamse nachtleven was destijds een niet te doorgronden, onbegrijpelijk mysterie. Het leek gemaakt of, beter gezegd, ontstaan om de verwondering en nieuwsgierigheid te stimuleren. Elk weekend was er op meerdere plekken in de stad iets moois te beleven. Nachtelijke avonturen in panden waar je soms via een laddertje naar de feestruimte moest, waar het podium van pallets en schroothout aan elkaar was getimmerd, of waar je naar toe werd gebracht in een geblindeerd busje omdat de locatie geheim moest blijven. Soms waren het loodsen net buiten de stad, maar meestal was er wel iets te doen in een van de bekende kraakpanden zoals het Entrepotdok, Vrieshuis, Repetitiehuis, Donkey Kong, Tjernobiel, ELF, OLVG, De Chinees, Friekens, Pakhuis Afrika, of in spannende pandjes die maar heel even bestonden.

Bleeps, beats & bass
Ik kwam als grafisch ontwerper naar Amsterdam, maar al snel begon ik elektronische muziek te maken en allerlei kleinschalige events te organiseren. Dat kon omdat de stad en wereld waarin ik me begaf me die mogelijkheid gaf. Er was ruimte voor experiment en initiatief, zonder dat je daarbij meteen werd afgerekend op het financiële resultaat. Samen met een groep vrienden vormden we in 2000 de band 3-1. Live electropunk met hysterische video’s en maffe performances. Aanvankelijk speelden we voornamelijk op feesten en festivals in kraakpanden, later ook in plekken als de Paradiso, Melkweg, Mazzo, Club11, Tivoli, Het Paard en zelfs tijdens buitenlandse avonturen in Frankrijk, Duitsland, Japan, Brazilië, Polen, Spanje en Amerika. Er was niks mooiers dan met de groep op pad zijn, in onze aftandse Volkswagen-bus de weg op en spelen. Niet om geld te verdienen maar voor de kick, voor het plezier.

De avonturen met onze band hebben er tevens toe geleid dat ik met twee van de bandleden en goede vrienden in 2006 het platenlabel Basserk Records heb opgericht. Op dat label brachten we in eerste instantie onze eigen muziek uit maar later ook vele andere bands en producers. Ook hiervoor was geen plan. We deden het gewoon, omdat we hielden van de muziek. Nooit hebben we ons gehouden aan bepaalde genres, plannen, adviezen en regels. We hebben altijd ons hart gevolgd en uitgebracht wat we op dat moment tof vonden, ook al was dat strategisch misschien niet zo slim, omdat ons label moeilijk te promoten is binnen het bestaande hokjesdenken. We zijn geen techno-, electro-, electronica-, bass-, future-beats-, ambient- of breakslabel, maar een ratjetoe van dat alles. Bleeps, beats & bass. We hebben er nauwelijks iets mee verdiend, maar intussen hebben we toch al 160 releases uitgebracht. Sommigen verklaren ons voor gek, maar wij gaan stoïcijns door, gewoon omdat we het leuk vinden.

Verbinding
Ik kan naar alle eerlijkheid zeggen dat het nachtleven mij voor een groot deel heeft gevormd en gemaakt tot wie ik nu ben. Het optreden, muziek maken, feesten organiseren, mensen ontmoeten, dansen, flirts, experimenteren met drugs, initiatief nemen, samenwerken en ga zo maar door. Ik ben er daarom van overtuigd dat de nacht van groot belang is voor de stad en de persoonlijke ontwikkeling van de mens. Nachtrust is essentieel voor een goede gezondheid, maar nachtdrukte of nachtactiviteit is wat mij betreft net zo essentieel. De nacht is een voedingsbodem voor nieuwe energie, relaties, netwerken, vriendschappen, ontdekkingstochten, experiment en verbinding. De nacht is de humuslaag voor de dag. Een stad zonder rijk, kleinschalig, verbonden, ondergronds nachtleven is als een bos met alleen maar dezelfde bomen: een saaie onvruchtbare bende met een wellicht mooie buitenkant maar een ongezonde binnenkant.

Nachtrust is essentieel voor een goede gezondheid, maar nachtdrukte of nachtactiviteit is wat mij betreft net zo essentieel

Niemand is gebaat bij een stad met alleen maar hippe bars en nachtclubs waar je de hoofdprijs betaald voor een drankje, als je überhaupt al binnen komt. Er is behoefte aan vruchtbaar land, vrije ruimte. Een gezonde gevarieerde nachtcultuur bevordert diversiteit, creativiteit, solidariteit en al het andere dat wenselijk is voor een stad als Amsterdam. Ruimte voor mensen die events organiseren vanuit het hart, zonder financieel masterplan en een dik budget. Grote artiesten, vip-tafels, champagne, imposante podia, lasershows en dure tickets om de investeringen terug te verdienen zijn helemaal niet nodig. Laat dat maar over aan de commerciële feestfabrieken bij het Bijlmer-station en de dure patserclubs in de stad.

Nachtvisie
Amsterdam heeft onlangs als eerste stad van Nederland haar nachtvisie gepubliceerd. Het omvangrijke document (dat online te vinden is) staat bol van de mooie woorden over het rijke verleden en de invloed van het nachtleven op de stad. Eindelijk wordt het nachtleven officieel erkend als onderdeel van kunst en cultuur en zal het in de toekomst worden gesteund middels stedelijk beleid. Er zal fysieke en inhoudelijke ruimte gemaakt worden voor nachtcultuur door middel van herstel en behoud, maar ook door het stimuleren en faciliteren van ruimte voor vernieuwing. Voor iedereen, jawel, voor álle Amsterdammers. Verder wordt er in het document veel gesproken over diversiteit, beleid, financiële en maatschappelijke waarde, veiligheid, toegankelijkheid, Corona, impact en ruimte.

Het document bevat ook interviews met mensen die hun sporen, en een dikke boterham, hebben verdiend in het nachtleven. Er wordt gesproken over het belang van vrije ruimte en de zogenaamde rafelrand, maar helaas is er met niemand gesproken die betrokken is bij die vrije ruimte, niemand van al die mooie non-profit plekken die bij Amsterdam Alternative zijn aangesloten. De plekken waar mensen werken, spelen en programmeren vanuit passie en vaak op vrijwillige basis. Er is niks tegen op de industrie, maar als je de doelen wil verwezenlijken waarover gesproken wordt dan wordt het tijd om nachtcultuur anders te benaderen. Nachtcultuur is geen bedrijfsleven dat slechts draait om groei, opschalen, rendement en schone schijn. Een glad, veilig, politiek-correct visiedocument en bijbehorend beleid is weinig waard in een neo-liberale stad waarin ruimte wordt verkocht aan de hoogste bieder en de laatste bastions van de vrijheid met grote regelmaat worden tegengewerkt en getreiterd door de gemeente en haar legertje handhavers. Helaas staat de realiteit vaak haaks op de mooie woorden in het document.

Devisionair
Niet alleen het visiedocument spreekt over de sociale, maatschappelijke en financiële waarde van de nachtcultuur, ook kranten, rapporten, praatprogramma’s, tijdschriften en podcasts staan bol van de vurige pleidooien en bijbehorende statistieken. Iedereen die ook maar iets met kunst, cultuur of het nachtleven te maken heeft is er heilig van overtuigd dat het van essentieel belang is. Helaas heeft het management in Den Haag geen oren voor deze hartekreet. De waarde van kunst, cultuur en het nachtleven werd het afgelopen decennium meermaals weggezet en wegbezuinigd als elitaire onzin, met als absolute dieptepunt de beslissingen die in de afgelopen anderhalf jaar zijn gemaakt. Het nachtleven is niks. Nul komma nul, nada, noppes.

Het maakt ons devisionair kabinet geen zier uit dat jonge generaties thuis opgesloten zitten, een deel van hun ontwikkeling missen, hunkeren naar verbinding en dat zij depressief worden. Na het nogal ontluisterende besef dat jonge generaties worden bestolen van een zorgeloze toekomst door het laks of, beter gezegd, het uitblijven van een radicaal klimaatbeleid worden ze nu ook bestolen van het heden. Den Haag zou op moeten komen voor de belangen van het volk, moeten luisteren naar het volk, zich moeten richten op wat echt belangrijk is maar in plaats daarvan is men druk bezig stuivertjes te wisselen aan de formatietafel. Het nachtleven wordt onbeschaamd en op klaarlichte dag beroofd van haar waardigheid door een stel maatpakken die het met geen mogelijkheid kunnen opbrengen zich in te leven in de cultuur van de nacht en de hoognodige balanscorrectie tussen mens en natuur.

Laten we met z’n allen de voetbalstadions kraken en daar gaan dansen, want daar mag het en er wordt toch maar eens per week gevoetbald

Voetbalstadions kraken
De status op dit moment: voetbalstadions met 30.000 mensen en een Formule-1-weekend met nog veel meer mensen is geen probleem, maar het nachtleven blijft op slot. Ik ben over het algemeen heel redelijk en begrijpend en dat Corona geen gewoon griepje is is ondertussen meer dan duidelijk, maar wat gebeurt hier nou precies? In de voetbalstadions mag met ontbloot bovenlijf in zeer grote groepen gedanst worden, maar het nachtleven moet netjes op een stoel blijven zitten. Het is de omgekeerde wereld. Mijn voorstel: laten we met z’n allen de voetbalstadions kraken en daar gaan dansen, want daar mag het en er wordt toch maar eens per week gevoetbald. Of komen we ook weg met dansen in een club als er op groot scherm een voetbalwedstrijd wordt vertoond? Hoe zit het nou precies? Voetbal en dansen mogen wel, maar zonder bal is het verboden. Rara hoe kan dat? En begrijp me niet verkeerd, ik hou ook van voetbal, maar er zit iets niet helemaal lekker in deze situatie.

Amsterdam Alternative Dance Event
Na een noodgedwongen pauze van anderhalf jaar wilden we weer aan de slag. Het activeren van die belangrijke humuslaag die zoveel mensen met elkaar verbindt. Samen dansen, drinken, luisteren en ontdekken. Iedereen staat te popelen en wij hadden mid-oktober heel graag het AADE (Amsterdam Alternative Dance Event) willen organiseren: twee punkavonden in Cinetol, een ska-avond in de Nieuwe Anita en een elektronische benefietavond voor Vrij Beton in de OT301. Dit artikel was bedoeld als aankondiging, als liefdesverklaring aan het herboren nachtleven. Vol enthousiasme wilde ik schrijven over de link tussen muziek, het nachtleven en de vrije ruimte waar wij middels Vrij Beton voor vechten, maar dat is helaas niet gelukt. In plaats daarvan is er meer frustratie dan enthousiasme. Frustratie over de zoveelste loze belofte en idiote beslissing van de politiek.

Ondanks alle teleurstellingen en decepties zullen we doorgaan met onze activiteiten. Wij zullen demo’s, protesten, activisten, krakers, wereldverbeteraars, dromers, paradijsvogels, burgerlijke ongehoorzaamheid en collectieve actie blijven steunen. We zullen doorgaan met onze krant, onze evenementen en natuurlijk Vrij Beton. Sluit je aan bij Amsterdam Alternative, help mee! Hoe groter de groep, hoe groter onze collectieve kracht.

Fight for your right to party
Wat betreft het benefietfeest voor Vrij Beton. We hebben nog een heel klein sprankje hoop dat zaterdag 16 oktober alsnog door zal gaan. Wellicht vinden de protesten gehoor. Heel, heel, héél misschien worden de visieloze troepen in Den Haag wakker en beseft men dat wat in Engeland, België en andere landen wel kan, hier ook mogelijk is. Maar als de angst blijft regeren hebben we een alternatieve datum voor het Vrij Beton-benefietfeest: zaterdag 20 November. En die datum laten we ons niet meer afpakken.

 

Dansen voor Vrij Beton - Benefiet avond
Zaterdag 16 oktober of Zaterdag 20 november

Eclectic, experimental, electronic
Line up:
Snufkin, Gysele, Bebe Bad, Space Exposure, Dennis Weijers (live), Jujulove

Entrance: € 10
21:30-04:00 hrs
OT301, Overtoom 301
More info online soon.