De ins & outs van collectief eigendom

Amsterdam Alternative is onlangs van start gegaan met het collectief eigendom project ‘Vrij Beton’. De doelstelling: vastgoed kopen, niet als individueel privé-eigendom maar collectief. Samen kopen = Samen de baas!
Een interessante constructie en wat ons betreft dé manier om onze stad weer te verrijken met nieuwe vrijplaatsen. Collectief eigendom is geen uitvinding van Amsterdam Alternative, zeker niet. Het bestaat al langer dan vandaag en kent verschillende vormen. Aan de hand van een aantal voorbeelden en een stukje theorie proberen we helder te maken wat collectief eigendom inhoudt en hoe wij het zouden willen organiseren.

Eigendom
We leven tegenwoordig in een samenleving waarin eigendom centraal staat. Zo goed als alles op aarde (en als we niet oppassen ook in de ruimte) is door iemand in bezit genomen of aangekocht, waardoor diegene het recht heeft verworven om anderen van dat eigendom uit te sluiten. Het is een systeem dat in de loop van de geschiedenis tot vele conflicten heeft geleid en dat zeer zeker ook in de toekomst zal blijven doen.
Het begrip ‘eigendom’ kunnen we verdelen in vier verschillende soorten, namelijk: particulier eigendom, bedrijfseigendom, staatseigendom en collectief eigendom.
Particulier eigendom is het eigendom van een natuurlijke persoon, een individu. Helaas wordt individuele rijkdom vaak verward met vrijheid. Velen denken dat je vrij, zorgeloos en gelukkig zal zijn als je veel geld en bezit hebt. Het najagen van deze droom is de dagelijkse bezigheid van de mens geworden en zorgt voor vele problemen en grote ongelijkheid in de wereld.
Bedrijfseigendom ligt meestal in het verlengde van het particuliere eigendom en is zeer dominant aanwezig in onze samenleving. Bedrijven zijn er in veel verschillende vormen en maten en opereren over het algemeen zelfstandig. De laatste decennia hebben een aantal grote bedrijven zoals Shell, Apple, Microsoft, Google, Unilever etc. veel geld en macht vergaard door het uitspelen van monopolie posities en overkopen van kleinere concurrenten. De winsten van de grote bedrijven vloeien helaas slechts naar een klein aantal rijke mensen die daardoor steeds rijker worden.
Staatseigendom (ook wel openbaar eigendom of publiek eigendom genoemd) is zoals het woord al zegt het eigendom van de staat. Helaas heeft de staat in de afgelopen decennia veel belangrijk eigendom in verschillende sectoren verkocht. Privatisering heeft plaats gevonden in de communicatie (telefoon, post, televisie), educatie, huisvesting, openbaar vervoer, zorg, de energiemarkt en ga zo maar door. Allemaal belangrijke pilaren in de samenleving, die zouden moeten zorgen voor een gelijke behandeling en gelijke kansen voor iedereen.
De vierde vorm van eigendom is het collectieve eigendom. Dat wil zeggen het eigendom van meerdere mensen tegelijk, het collectief. Het is de minst bekende vorm van eigendom maar een heel interessante, zeker in tijden waarin ongelijkheid, consumentisme en de prijzen van woon- en werkruimte blijven groeien. We groeien op met het idee dat je ervoor moet zorgen om zoveel mogelijk bezit te vergaren. Bezit is vrijheid en zekerheid. Maar die aanname gaat voorbij aan het feit dat er zoveel andere prachtige dingen in het leven zijn dan werken, werken en nog eens werken. Het concept collectief eigendom gaat voorbij aan de drang om alles individueel te bezitten. Samen werken, samen leven, samen lachen, samen kopen, samen delen… Het wordt allemaal veel logischer als we ervan uitgaan dat we wonen in een samen-leving.
Je kunt een collectief op verschillende manieren organiseren: vereniging, stichting, coöperatie (of een combinatie daarvan). Afhankelijk van je doelstellingen is het belangrijk om de juiste vorm te kiezen en te zorgen voor een veilige constructie die eventuele gevaren voorkomt. Je kunt heel veel verschillende dingen als collectief bezitten: een verzameling boeken, een aantal voertuigen, grondstoffen, een grote fruittuin en ga zo maar door. Voor ons ‘Vrij Beton’-project - en dus dit artikel - beperken we ons tot het in collectief eigendom verwerven van vastgoed.

Wooncoöperaties
De laatste jaren wordt er door de politiek en pers regelmatig gesproken en geschreven over coöperaties en wooncoöperaties. Er is enthousiasme en zelfs welwillendheid van de gemeente om nieuwe initiatieven te assisteren. Het is mooi om te zien dat er in verschillende sectoren coöperaties ontstaan en dat mensen dus in collectieve vorm het heft in eigen handen nemen. Er bestaan verschillende soorten coöperaties: bedrijfscoöperatie, ondernemerscoöperatie etc. Wij richten ons voor nu even op de wooncoöperatie.
Een wooncoöperatie is, simpel gezegd, een groep mensen die georganiseerd zijn als coöperatie (speciale vereniging), en samen de verantwoordelijkheid nemen voor hun huisvesting. Sommigen kopen een eigen woning in een complex (koperscoöperatie) en organiseren het beheer in coöperatief verband. Dit lijkt een beetje op een Vereniging van Eigenaren en heeft dus weinig met collectief eigendom te maken. Anderen starten een beheercoöperatie terwijl ze hun huis huren. Zij nemen samen het beheer (of delen daarvan) over zonder hun huis te kopen. De derde vorm is die waarbij de wooncoöperatie de collectieve eigenaar is van een wooncomplex of -gebouw. In dit geval kopen de bewoners niet hun eigen plekje maar worden ze huurders van de wooncoöperatie en is die coöperatie dus de eigenaar. In dit geval van de zelfstandige wooncoöperatie kun je echt spreken van collectief eigendom.

Vrij Beton
Ons project lijkt het meest op de derde vorm van de wooncoöperaties, maar dan net even anders. De verschillen zitten ‘m in de invulling van het concept maar bijvoorbeeld ook in de naam. Wij willen geen pand waarin alleen wordt gewoond maar zijn juist geïnteresseerd in het mengen van verschillende functies. Wonen en/of werken plús publieke functies. Vooral die laatste zijn belangrijk, omdat deze voor voor een andere dynamiek zorgen en ook voor verbinding met de buurt en andere stadsbewoners. Ons doel van een pand met ruimte(s) voor concerten, kunst, dans, film, eten, workshops en werkplaatsen is heel wat anders dan een pand met alleen woningen of ateliers. Dus wat ons betreft past de naam wooncoöperatie niet bij het concept van collectief eigendom dat wij voor ogen hebben.
Een ander verschil met de wooncoöperatie is dat wij dit project niet voor onszelf starten. De meeste mensen starten een wooncoöperatie om er zelf te gaan wonen en/of werken. Dat is uiteraard legitiem maar onze opzet is anders. Wij willen middels de kracht van een groot collectief vierkante meters bevrijden uit de wurggreep van de markt. Wie in het vervolg in dat ‘Vrij Beton’ pand gaan wonen en werken is nog volledig open.
Onze belangrijkste motivatie is dat wij willen dat er ook in de toekomst nog plekken zijn waar het succes niet wordt gemeten aan de hand van de boekhouding. Vrijplaatsen waar jong talent een podium heeft om zich te ontwikkelen, waar sociaal-maatschappelijke organisaties de ruimte krijgen om te experimenteren, en waar andere activiteiten die niet passen in het commerciële circuit een plek vinden. Sinds het kraken is verboden en de roekeloze sloopkogel van de gentrificatie door de stad slingert is vrije ruimte steeds schaarser geworden. Alles wordt overgelaten aan de markt, en precies daarom moeten wij als collectief zelf aan de slag. Als wij willen dat er in het Amsterdam van de toekomst nog plaats is voor afwijkende concepten dan moet er nú iets gebeuren. Als wij willen dat de kunstscene, het nachtleven en de zogenaamde creatieve industrie uit de dwangsystematiek van geld maken en kapitalistische innovatie worden gehaald dan moeten we aan de slag. Samen, als collectief! Samen strijden voor plekken waar je niet wordt beoordeeld op je kleding, afkomst, bankrekening of opleiding.
Middels het project ‘Vrij Beton’ doet Amsterdam Alternative daarom een poging om iets nieuws op te zetten. Zoiets als kraken maar dan anders. Geen nostalgie maar een nieuw model. Geen concurrentie voor de prachtige reeds bestaande plekken, maar een aanvulling. Een systeem om nieuwe mogelijkheden te creëren, in collectief verband.

Mooie voorbeelden
Zoals gezegd is Amsterdam Alternative zeker niet de uitvinder van het collectief eigendom. Het bestaat al lang en er zijn dus tal van prachtige voorbeelden te vinden in Amsterdam en daarbuiten. Hieronder een kort overzicht, in random volgorde, van verschillende plekken in Amsterdam. Zeker niet alles, maar wat ons betreft mooie plekken met verschillende constructies.

Soweto
www.soweto.nl
Soweto is een woningbouwvereniging waar zelfwerkzaamheid van huurders voorop staat. Door panden aan groepen te verhuren die in eigen verantwoordelijkheid het gebouw beheren zorgt Soweto voor betaalbare woon- en werkruimte. Soweto is een democratische vereniging waarin de leden gezamenlijk over het beleid van de woningbouwvereniging besluiten. Solidariteit en duurzaamheid spelen daarbij een grote rol. Woon- en werkruimten van Soweto worden niet direct door Soweto aan individuele huurders verhuurd maar aan een pandvereniging. In de pandvereniging werken de verschillende huurders samen om het pand te beheren. Het zijn dan ook de pandverenigingen die over toelating van huurders besluiten. Op die manier krijgen huurders maximale verantwoordelijkheid over hun leefomgeving.
Soweto is lid van het Duitse Mietshäuser Syndikat en staat in solidariteit met vergelijkbare organisaties.

Nieuwland
www.nieuwland.cc
Nieuwland is in 2015 aangekocht door Soweto. Het is gelegen in de Dapperbuurt in Amsterdam Oost en bestaat uit een woongroep, werkplaatsen en een sociaal-politiek buurtcentrum. Nieuwland biedt ruimte aan niet-commerciële, door vrijwilligers georganiseerde activiteiten gebaseerd op zelfwerkzaamheid en solidariteit. Het gebouw wordt verhuurd en geëxploiteerd door drie verenigingen die onafhankelijk zijn van Soweto, elk met een eigen organisatorische structuur.

VrijCoop
www.vrijcoop.org
VrijCoop is een vereniging van wooncoöperaties die zich inzet voor betaalbare woonruimte voor iedereen. De initiatieven die zich bij VrijCoop aansluiten staan centraal. De organisatie zorgt ervoor dat vastgoed vrijgekocht wordt van de markt: door verkoop onmogelijk te maken zorgen de initiatieven en VrijCoop gezamenlijk voor woonruimte die op de lange termijn betaalbaar blijft. Door middel van kennisuitwisseling en onderlinge initiatieven steunen de leden elkaar. VrijCoop wil op die manier initiatieven die in zelforganisatie dezelfde doelen nastreven ondersteunen.

Bajesdorp
www.bajesdorp.nl
Op de plek van de directeursvilla van de voormalige Bijlmerbajes gaat Bajesdorp een nieuwe woon-werkplek voor kunstenaars en activisten bouwen. Het project wordt opgezet volgens de principes van VrijCoop, dus collectief eigendom en onverkoopbaar vastgoed. Je kunt het project steunen door een obligatie te kopen.
Het nog te bouwen pand wordt eigendom van de vastgoedvereniging: Het Nieuwe Bajesdorp. Die vereniging heeft twee leden: de gebruikersvereniging en VrijCoop. Alle bewoners en vaste gebruikers zijn lid van de gebruikersvereniging. Deze vereniging huurt én beheert het pand van de vastgoedvereniging. De bewoners en gebruikers huren van de gebruikersvereniging. Op deze manier zet Bajesdorp samen met VrijCoop de gedeelde idealen van sociaal en solidair wonen voor de toekomst juridisch vast.

Plantage Dok
www.plantagedok.nl
Het Dok is een voormalige ambachtsschool in de Artis-buurt. In de jaren negentig werd het gebouw betrokken door krakende kunstenaars afkomstig uit de roemruchte Graansilo. ‘Mogelijkhedenplaats’ Plantage Dok is in bezit van een stichting en statutair verstrengeld met de vereniging van gebruikers van het pand. Iedere huurder is verplicht lid van de huurdersvereniging. De huurcontracten worden uitgegeven door de stichting. Het bestuur van de stichting heeft op veel gebieden toestemming van de huurdersvereniging nodig. Indien de vereniging en de stichting het niet eens zijn is statutair geregeld dat er een arbitragecommissie in het leven geroepen wordt die dan een bindend advies geeft. Hierdoor kan de voortgang van het project nooit stagneren vanwege conflicten. Er zijn commissies voor de praktische zaken.
De publieke ruimte wordt beheerd door een stichting die als penningmeester de huurdersvereniging heeft. Het stichtingsbestuur besluit in consensus waardoor er geen enkel besluit genomen kan worden zonder instemming van de huurdersvereniging.
Door deze constructie kan het bestuur van de stichting niet met het project weglopen of het verkopen. Ook kunnen de huurders de eigenaarsbelangen niet ondergeschikt maken aan hun belangen als huurder.

Vrankrijk
www.vrankrijk.org
Vrankrijk is een woon- en werkpand bevolkt door autonomen aan de Spuistraat 216 te Amsterdam. Het is gesplitst in een woongedeelte en een café. In november 1982 werd het pand gekraakt om sloop te voorkomen. Illegale ontruimingen door knokploegen faalden en in 1992 voorkwamen de krakers een door de rechter bevolen ontruiming door het pand en de grond aan te kopen en in zelfbeheer te nemen. Vrankrijk hanteert een constructie met stichting Dilemma als eigenaar gekoppeld aan bewonersvereniging Repelsteeltje. In hun geval sluit niet de stichting, maar de huurdersvereniging de huurcontracten met de leden (iedereen is lid van de vereniging). Omdat de stichting formeel gezien onafhankelijk van de gebruikers een eigen richting kon kiezen zijn de statuten een tijd geleden veranderd en is de juridische verstrengeling met de huurdersvereniging formeel gemaakt.
Het bestuur van de stichting heeft op veel gebieden (net als bij Plantage Dok) toestemming van de huurdersvereniging nodig. Mochten de huurdersvereniging en de stichting het niet eens zijn dan is statutair geregeld dat er een arbitragecommissie in het leven geroepen wordt die een bindend advies geeft. Hierdoor kan de voortgang van het project nooit stagneren vanwege conflicten.

OT301
www.ot301.nl
Sinds 1998 verenigt EHBK (vereniging Eerste Hulp Bij Kunst) een diverse, internationale gemeenschap die als collectief het alternatieve, non-profit podium OT301 runt. In OT301 worden werken, wonen en publieke functies gecombineerd om bij te dragen aan de kunsten, politiek en subcultuur. EHBK deelt kennis en organisatorische taken op democratische wijze en moedigt alle leden en bezoekers aan om aan dat experiment mee te doen. De OT301 werd gekraakt in 1999 en in 2006 door Vereniging EHBK aangekocht. De grond is in erfpacht. Iedereen die een ruimte huurt in de OT301 is automatisch lid van de vereniging en wordt geacht actief deel te nemen in de organisatiestructuur middels een rol in een van de commissies of het bestuur. De EHBK hanteert een horizontale structuur.De Algemene Leden Vergadering is dus de baas.

Nieuw en Meer
www.nieuwenmeer.nl
Nieuw en Meer is één van de grootste kunst- en bedrijventerreinen van A’dam.
Het economische eigendom van het terrein en de panden is in handen van de Stichting Nieuw en Meer. Naast deze stichting is er de Vereniging Niks Minder. Deze behartigt de belangen van de huurders. De voornaamste doelen van de vereniging zijn:
-Het bevorderen van de betrokkenheid van de huurders bij het beheer van het complex.
-Het streven naar een gevarieerd gebruik van het complex.
-Het bevorderen van het milieu-, sociaal-, en cultureel- vriendelijk karakter van het complex.
Iedereen die een huurcontract heeft afgesloten met de Stichting Nieuw en Meer is lid van de vereniging. Daarmee heeft ieder lid automatisch een stem in de Algemene Leden Vergadering. De statuten van de stichting zijn verbonden met die van de huurdersvereniging. Het bestuur van de stichting heeft voor belangrijke beslissingen de toestemming van de huurdersvereniging nodig.

De Nieuwe Meent
www.nieuwemeent.nl
De overtuiging ‘huizen zijn er om in te wonen, niet om winst mee te maken’ vormt de basis voor de Nieuwe Meent. Deze wooncoöperatie is geworteld in de huisvesting-beweging, met de ambitie gemeengoed te worden voor de stad van de 21e eeuw. De coöperatie is volledig gebaseerd op de principes van gedeeld gebruik en beheer en gaat voorbij aan privébezit en marktwerking. Het oud-Hollandse woord ‘Meent’ staat voor het gedeelde beheer van een publieke zaak. Door het samenbrengen van betaalbare woningen, gemeenschappelijk wonen, sociale zorg en solidariteit, dragen ze bij aan een duurzame, inclusieve en eerlijke samenleving.
Lees het artikel over de Nieuwe Meent verderop in deze krant voor meer informatie.

OCCII / Binnenpret
www.occii.org // www.binnenpret.org
Op vrijdag 10 februari 1984 werd de voormalige paardentramremise met stallen aan de Amstelveenseweg in Amsterdam gekraakt als onderdeel van de door de Amsterdamse kraakbeweging uitgeroepen ‘Dag van de Onrust’. Dit was een protest tegen de op handen zijnde ontruiming van het grote gekraakte complex Wijers aan de Nieuwezijds Voorburgwal, voor het bouwen van een Holiday-Inn hotel.
In 1992 is de Binnenpret gelegaliseerd en is er een erfpacht-deal afgesloten met een looptijd van 30 jaar. De destijds opgerichte vereniging werd de eigenaar van alle opstallen (gebouwen) en dus verantwoordelijk voor het onderhoud en in stand houden daarvan. Iedereen die huurt van de vereniging (dus ook de OCCII) is lid van de vereniging. Het bestuur van deze vereniging staat op afstand en heeft slechts een adviserende rol in de ALV. De leden (dus de Algemene Leden Vergadering) zijn het hoogste orgaan en nemen de beslissingen over onderhoud, begroting en andere belangrijke zaken. In 2017 is een nieuwe erfpachtovereenkomst gesloten (voor de komende 50 jaar), met daarbij het recht om de erfpacht daarna weer te verlengen (eeuwigdurend).

Het Veem
www.veem.nl
Vereniging Het Veem biedt werkruimte aan kleine bedrijven en kunstenaars die het ideële en het zakelijke combineren. Na jaren van leegstand werd het gebouw in 1981 gekraakt met als doel het creëren van betaalbare en mooie werkruimtes. Later werd het pand door de vereniging gekocht voor het symbolische bedrag van één gulden. Het gebouw staat op erfpachtgrond van de gemeente. In fasen werd de 10.000 m2 omgevormd tot ongeveer 70 grote en kleine ruimtes. De laatste fase van de verbouwing vond plaats in 1997.
De vereniging heeft een verenigingsraad, de ‘Adviesraad’ geheten. Deze ‘Adviesraad’ is de baas! Daarin zitten alle huurders, in totaal iets van 70, en elke huurder heeft een stem. De adviesraad kiest een bestuur voor de dagelijkse gang van zaken. Meestal zijn dit enkele huurders uit het Veem (maar soms zit daar ook een externe persoon bij). Verder heeft het Veem een gebouwbeheerder op de loonlijst staan en zijn er een paar belangrijke commissies die redelijk onafhankelijk opereren. Belangrijkste is de ‘Nieuwkomerscommissie’ die beslist over een voordracht (aan de adviesraad) van een nieuwe huurder. De ‘Adviesraad’ beslist uiteindelijk.

Andere voorbeelden
Zaal100 - www.zaal100.nl
Frederik Hendrik School - www.frederikhendrikschool.nl
De Fabriek - www.ostade233.nl
Kostgewonnen - www.kostgewonnen.nl

Geen huurder maar
mede-eigenaar, met
medezeggenschap,
verantwoordelijkheden
en verplichtingen.

Geen huurder maar mede-eigenaar
Het mooie en inspirerende aan bovenstaande voorbeelden is dat de huurders onderdeel zijn van de bestuursvorm van hun pand. Het zijn weliswaar verschillende constructies maar het meest belangrijke is dat de huurders zich door deze organisatiestructuur mede-eigenaar voelen van het project waar ze deel van zijn. Geen huurder maar mede-eigenaar, met medezeggenschap, verantwoordelijkheden en verplichtingen.

De gevaren van collectief eigendom
Het concept van collectief eigendom is mooi en sociaal maar uiteraard kleven er ook gevaren aan deze vorm van eigendom. In bovenstaande lijst met voorbeelden hebben we gezien dat er verschillende constructies mogelijk zijn, de een ‘veiliger’ dan de ander.
Het belangrijkste gevaar van collectief eigendom is de kans dat individuen in het collectief op een gegeven moment (als bijvoorbeeld een lopend contract, hypotheek of erfpacht, afloopt) het zaakje verkopen en de winst verdelen onder de leden van de vereniging. Daarom is het essentieel om de constructie juridisch zo te organiseren dat het individueel te gelden maken van het collectieve eigendom onmogelijk is.
Een tweede gevaar van vrijplaatsen en dus ook Vrij Beton is dat je middels deze mooie projecten van toegevoegde waarde bent voor de gebiedsontwikkeling. Dat wil zeggen dat je onbedoeld en ongewild onderdeel wordt van de gentrificatiemachine en daarmee een minder eerlijke en leefbare stad.
Een ander gevaar van het collectieve eigendom is een stroperige doorstroming. Het is leuk en goed voor de overdracht van kennis en ervaring als bewoners/gebruikers lang blijven maar het is ook belangrijk dat er doorstroming plaatsvindt. Nieuwe mensen zorgen voor nieuwe energie, nieuwe ideeën, nieuwe projecten, nieuwe connecties en nieuwe motivatie.
Een vierde gevaar van collectief eigendom - en de democratische verenigingsvorm - is dat belangrijke beslissingen soms traag genomen worden en de interne dynamiek last kan ondervinden van emotionele betrokkenheid.
Ook zelfwerkzaamheid kan problemen opleveren. Het is goed en belangrijk om zoveel mogelijk zelf te doen want dat verbindt en bespaart kosten, maar er ontstaat ook gevaar op overbelasting en scheve verhoudingen. Regelmatig neemt een te kleine groep een te grote verantwoordelijkheid voor bepaalde interne klussen op zich. Daardoor raken mensen overwerkt of overspannen en ontstaan er discussies met de mensen die ‘niks’ doen.
Het gevaar van een constructie waarbij een vereniging aan individuen of bedrijven verhuurt kan ook tot gevolg hebben dat de vereniging het financieel maar nauwelijks redt terwijl de huurders behoorlijk verdienen aan hun activiteiten in het pand. Een concertzaal in extern beheer kan bijvoorbeeld zorgen voor een behoorlijke belasting op het pand en de groep bewoners en gebruikers. Het is daarom belangrijk om goed na te denken over de gebruiksstructuren en de stroom van inkomsten. Het zou niet meer dan logisch moeten zijn dat indien de concertzaal (uit dit voorbeeld) het financieel goed doet ook de vereniging daar baat bij heeft.
Het laatste gevaar dat we aan willen stippen is exclusiviteit. Collectief eigendom kan leiden tot een introvert, elitair en gesloten karakter. Een speeltuin voor het collectief en haar vrienden waar de rest van de samenleving van is uitgesloten.
Bovenstaande potentiële valkuilen zijn onlosmakelijk verbonden met het collectief eigendom en de verenigingsvorm. Het hoort erbij. Ons advies: leer naar elkaar luisteren, durf risico’s te nemen, af te wijken van het gebaande pad, neem geen overhaaste beslissingen (denk op de lange en niet op de korte termijn) en boven alles: zie collectief eigendom als een voortdurend proces in plaats van het zo snel mogelijk behalen van een einddoel.
Amsterdam Alternative laat zich zeer zeker niet afschrikken of tegenhouden door de eventuele gevaren van collectief eigendom. Integendeel. We zijn positief, vol creatieve strijdlust en vol vertrouwen dat het ons gaat lukken om zand in de eerder genoemde gentrificatiemachine te gooien en onze doelen te verwezenlijken. Vrij Beton is hopelijk de deur naar een nieuwe toekomst, met een ander systeem. 

We zijn positief,
vol creatieve strijdlust
en vol vertrouwen
dat het ons gaat lukken

De voordelen van collectief eigendom
Wij geloven in het collectieve eigendom en het breken met de neoliberale manier van handelen en denken. Het is niet noodzakelijk om het particulier eigendom en staatseigendom af te schaffen. Zeker niet, maar wat ons betreft draait een samenleving om balans, diversiteit en mogelijkheden voor iedereen. Meer collectief eigendom - op de manier zoals wij dat voor ons zien - zorgt voor nieuwe mogelijkheden. Plekken in de stad voor experiment en datgene dat niet wordt gedreven door winst. Collectiviteit biedt nieuwe inzichten, nieuwe vrienden, nieuwe samenwerkingen, nieuwe uitkomsten, nieuwe kansen, nieuwe mogelijkheden, nieuwe oplossingen. Collectiviteit betekend dat je je ego soms aan de kant moet zetten om naar iemand anders te luisteren (écht luisteren). Samenwerken is spannend en levert dingen op die je zelf niet had kunnen bedenken. Collectief eigendom heeft als grote voordeel dat het je noodzaakt om samen te werken. Daarnaast heeft het ook als voordeel dat je middels het collectieve eigendom uit de markt stapt en dus niet hoeft mee te gaan in de gekte van de door geld gedreven maatschappij. Je bepaalt je eigen regels, eigen voorwaarden, eigen principes enzovoorts. En natuurlijk heeft het collectieve eigendom als bijkomende voordeel dat je iets opbouwt voor toekomstige generaties.
Wij willen door middel van Vrij Beton (wellicht in samenwerking met andere initiatieven zoals VrijCoop) een systeem opstarten dat het mogelijk maakt om eens in de zoveel tijd een nieuw pand te kopen. Continuïteit in plaats van stilstand of achteruitgang. Meer nieuwe vrijplaatsen, meer ruimte voor mooie dingen.

Meer nieuwe
vrijplaatsen,
meer ruimte voor
mooie dingen.

Hoe gaat AA het organiseren
Vrij Beton is een ambitieus plan, dat weten we, maar het is niet onmogelijk. Wij gaan ervoor en hopen dat jij intussen ook enthousiast bent geworden.
Als laatste willen we nog even kort iets vertellen over de constructie die wij voor ogen hebben. Op basis van onze kennis en ervaring hebben hebben wij besloten dat wij zullen kiezen voor een constructie met drie rechtsvormen. De vereniging Amsterdam Alternative zal de eigenaar van een nog aan te kopen pand of terrein worden. De mensen die in een AA-pand gaan wonen of werken worden georganiseerd als vereniging van gebruikers (elk gebouw een eigen vereniging). Het beheer van de AA-panden zal deels worden ondergebracht in een stichting. Een constructie die, zoals we al eerder hebben gezien, het door verstrengeling juridisch onmogelijk maakt voor één van de groepen om in de toekomst iets te verkopen.
Voor de verdere invulling en de eventuele selectieprocedure van toekomstige AA panden hebben we al een hoop ideeën. Meer daarover op onze website en in de toekomst. Nu eerst zorgen voor draagvlak, steun en donaties!

Meer info: www.vrijbeton.nl