De ‘nacht voor de nacht’ een platform voor de nachtcultuur van Amsterdam

Op 24 februari vindt de ‘Nacht voor de nacht’ plaats en wordt de nieuwe nachtburgemester gekozen. AA sprak met Ella Overkleeft over deze avond en de activiteiten van Stichting N8BM A’dam.

De nacht voor de nacht wordt georganiseerd door de Stichting N8BM A’dam. Kun je kort uitleggen wat die stichting doet?
Stichting N8BM A’dam is opgericht in 2014 en zet zich in voor een veilig, divers en creatief nachtleven. De onafhankelijke stichting is de schakel tussen de gemeente, ondernemers, bewoners en bezoekers van de stad. We geven gevraagd en ongevraagd advies.
Wij signaleren trends en ontwikkelingen in het nachtleven en organiseren bijeenkomsten en evenementen ter stimulatie van de dialoog. Daarnaast zetten wij onderwerpen op de politieke agenda om echt verandering teweeg kunnen brengen.
Mirik Milan is sinds 2012 nachtburgemeester van de stad en ik ben er in 2013 bij gekomen. In 2014 hebben we samen de stichting opgericht en sindsdien zitten we beide in het dagelijks bestuur. De stichting is opgericht om het nachtburgemeesterschap te professionaliseren en daadwerkelijk invloed uit te kunnen oefenen. De stichting bestaat uit een dagelijks bestuur, raad van toezicht en nachtraad. Daarbij hebben we ook een Club van 100 opgericht. Alle clubs die meedoen aan de ‘Nacht voor de Nacht’ zijn hier lid van, maar een ieder die affiniteit heeft met het nachtleven kan zich hiervoor aanmelden. Het is de backbone van stichting, financieel en qua netwerk. 

Er wordt 24 februari een nieuwe nachtburgemeester gekozen. Hoe gaat dat in zijn werk?
Ja klopt, die zullen plaatsvinden in de Marktkantine. Alles hierover staat op onze website, we zijn hier heel transparant over.

Wat is de taak van de nachtburgemeester?
Het gaat vooral om signaleren, verbinden en agenderen. Het nachtleven heeft vaak een slecht imago, men ziet alleen maar de risico’s en lasten. Met name vanuit de gemeente berust er vaak een stigma op de nacht. Gelukkig is er vooruitgang, mede door wijlen Van der Laan, die wel begreep hoe belangrijk de nacht voor een stad is. Als nachtburgemeester is het je taak om de positieve kanten en kansen van het nachtleven uit te lichten en te delen met mensen. Het nachtleven is meer dan alleen maar dansen en drinken, daarom spreken wij ook over ‘nachtcultuur’. In de nacht wordt gebroken met alledaagse conventies, denken mensen in mogelijkheden en daardoor is er ruimte voor creativiteit. Het nachtleven is vaak een voorloper, waar de dag nog veel van kan leren.

De meeste van onze lezers zullen de nachtburgemeester associëren met het commerciële uitgaanscircuit en niet met de alternatieve non-profit plekken die bij Amsterdam Alternative zijn aangesloten, is dat terecht? 
Nee dat vind ik niet. Het nachtleven van Amsterdam bestaat uit verschillende scenes en wij zijn er voor iedereen. Wij maken onderdeel uit van een Europees project genaamd ‘Enter The Void’ dat zich inzet voor het gebruik van urban space voor underground jongeren en subcultuur. Hiervoor zijn wij op grote schaal bezig met het gentrification vraagstuk dat in alle westerse steden speelt. In het buitenland leren wij over hoe andere steden omgaan met deze problematiek. Ook hebben we onlangs een event (in Sexyland) georganiseerd voor meer experiment in de stad. Er waren verschillende groepen jongeren en politici aanwezig om mee te praten. 
Ook zat ik onlangs in een panel over het behoud van de NDSM, en heb ik binnenkort een afspraak met een projectontwikkelaar daar. Zo zijn we altijd bezig om te zien waar er mogelijkheden liggen in de stad en waar we invloed op kunnen uitoefenen. Wij vinden het heel erg belangrijk dat er laagdrempelige, vrije plekken blijven bestaan in de stad. 

In hoeverre is de alternatieve scene gebaat bij een nachtburgemeester en de stichting N8BM? 
Wij geloven dat elke scene gebaat is bij een nachtburgemeester. Maar de tijd is beperkt en er zijn honderden thema’s waar je je mee bezig zou kunnen houden. Daarom is het belangrijk dat mensen van zich laten horen, wat willen zij op de agenda zetten van de nachtburgemeester? Kijk naar de gewone burgemeester die houd ook rekening met de behoeften van de inwoners van de stad. Bottom-up citymaking is volgens ons erg belangrijk. Wij hebben inmiddels een groot netwerk opgebouwd en kunnen de stem versterken van een ieder die dat wil.

Wat vinden jullie van de alternatieve scene in Amsterdam?
Wij vinden dat deze best wat groter mag groeien. Amsterdam heeft de neiging om zich als monocultuur te ontwikkelen. Dit is niet per se alleen gaande in het nachtleven, het is onderdeel van een grotere sociaal-maatschappelijke ontwikkeling. Wij supporten alle DIY initiatieven. Deze initiatieven zijn belangrijk voor de stad en laten aan jongeren zien dat het ook anders kan. Wij zijn nauw betrokken bij de ontwikkeling van het nieuwe evenementenbeleid voor Amsterdam. Hier pleiten wij voor meer aanwas van onderaf. Biedt ruimte voor alternatieve projecten en niet alleen aan de grote reuzen. 

Wat vinden jullie van het toenemende toerisme en gentrificatie in Amsterdam? Wat heeft dat op de langere termijn voor effect op de zogenaamde ‘creatieve’ stad?
Wij geloven dat culturele diversiteit goed is voor sociale inclusiviteit. Ik maak me persoonlijk zorgen over het ontstaan van een monocultuur, waarin verdraagzaamheid richting anderen ver te zoeken is. Wat betreft het toerisme geloven wij dat sustainable tourisme, kwalitatief toerisme beter is voor een stad, geen consumentisme. Een gemeente zou zich hier op kunnen focussen door het beleid aan te scherpen. Meer geëngageerde bezoekers levert een ander soort dynamiek op tussen de inwoners en bezoekers van een stad. Met onze stichting focussen we daarom altijd op kwaliteit. Een club met eigen programmeur is bijvoorbeeld van meer waarde voor de stad dan een verhuurschuur. Dus waar geef je gezien de beperkte ruimte de voorkeur aan? Dat soort dingen moet je je als gemeente afvragen. 

Wat heeft het gebrek aan vrijplaatsen en autonome zones voor effect op Amsterdam? We stonden ooit bekend om het liberale ruimdenkende karakter maar dat brokkelt steeds verder af. We worden steeds bureaucratischer en conservatiever. Diversiteit veranderd langzaam maar zeker in een saaie monocultuur. Is dat niet zorgelijk? 
Ja dit is zorgelijk. Als nachtburgemeester (lees onafhankelijke stichting) heb je de mogelijkheid om de luis in de pels van de gemeente te zijn, tegen het beleid in te gaan en zaken als autonome zones op de kaart te zetten. Ik was laatst nog te gast op ADM dus de connecties zijn er zeker. Wij proberen met alle betrokkenen de dialoog aan te gaan. Volgens ons is een dialoog nodig om tot resultaten te komen. Wij verbinden partijen met elkaar, zodat men samen sterker kan zijn. Wat ik gemerkt heb is dat voorstanders van vrijplaatsen in de stad nogal gefragmenteerd zijn en los van elkaar actie voeren. Ik geloof dat dit sterker en georganiseerder kan. Fair city is bijvoorbeeld een mooi initiatief en volgens mij groeit die organisatie flink. Dat zegt dat het de mensen bezig houdt en zorgen baart. Daarom heb ik ook wel vertrouwen in een tegenbeweging.

Het lijkt vaak alsof de politiek geen lange termijn visie heeft en vooral bezig is met het scoren op korte termijn. Doordat alles steeds duurder wordt en er straks geen plekken meer zijn waar jong talent zich kan ontwikkelen en kan experimenteren verdwijnt er steeds meer creativiteit en diversiteit uit de stad. Denken jullie hier ook over na?
Zeker, en op verschillende vlakken zetten wij ons hier voor in. Wij zijn bijvoorbeeld bezig met een project voor etnische inclusiviteit tijdens uitgaan, want er wordt nog steeds gediscrimineerd. Het nachtleven is vaak niet anders dan de dag, maar er is gelukkig meer plek voor experiment en progressiviteit dus daar moeten we gebruik van maken om verandering teweeg te brengen. Er zouden wat ons betreft ook meer kleine clubs met 24 uurs vergunning moeten komen. Plekken die toegankelijk zijn en waar experiment mogelijk is.

Zijn er dingen die jullie missen in het Amsterdamse uitgaansleven? Of dingen die radicaal anders zouden moeten?
Ja, het nachtleven is teveel gesegregeerd. Inclusiviteit is een heel belangrijk thema. Dat willen wij ook doorgeven aan de nieuwe nachtburgemeester. 

Een van de dingen die jullie doen is het organiseren van de ‘Nacht voor de Nacht’. Wat is dat voor avond en wat is het doel ervan?
We willen vooral een platform bieden aan de nachtcultuur van Amsterdam. Met name het uitlichten van de nachtclubs die de foundation vormen van het nachtleven van een stad en dé plek zijn voor talentontwikkeling, creativiteit en subcultuur.

Dit jaar zijn de thema’s van de ‘Nacht voor de Nacht’ vernieuwing en talentontwikkeling. Dat zijn mooie thema’s. In hoeverre is er nog vernieuwing? En wat gebeurd er tegenwoordig aan talentontwikkeling in de stad?
Er is altijd vernieuwing, net zoals dat verandering de enige constante factor is in het leven. Er zijn heel veel jonge promotors met hun eigen concepten aan de weg aan het timmeren. Zij zorgen voor constante vernieuwing maar zijn ook altijd op zoek naar hun plek in de stad om hun achterban op te bouwen en zich verder te ontwikkelen. Mensen beseffen vaak niet wat voor belangrijke drive het nachtleven is voor de totale creatieve industrie, van fashion, tot aan reclame, het is allemaal verweven met het nachtleven.
Vanuit een andere invalshoek is het nachtleven ook de plek voor nieuwe en onconventionele ideeën. Ik hoef denk ik niet uit te leggen dat bijna alle subculturen uit de nacht ontstaan zijn uit een vorm van activisme, het afzetten tegen de maatschappij waar in geleefd werd (house muziek, jazz etc.).
Dit kan nog steeds! Ook al lijkt het soms alsof het allemaal 1 pot nat is. Ik bedoel, kijk naar jullie krant en alle activiteiten die in lijn met dit gedachtengoed worden georganiseerd. Neemt niet weg dat ik wel vind dat er in de huidige populaire cultuur meer ruimte mag zijn voor activisme. Maar als we dit ergens gaan vinden is het waarschijnlijk in de nacht.

Van wie moet de vernieuwing in een stad komen? De gemeente, jullie stichting of van kleine initiatieven en mensen die durven te experimenteren?
Natuurlijk van onderaf. Maar je hebt de top-down structure ook nodig om het te kunnen faciliteren. It works both ways. Daarom is die dialoog zo belangrijk. Je zult tijd en energie moeten steken in het aangaan van het gesprek en mensen inzicht proberen te geven in hetgeen jij belangrijk vindt.

Tijdens de nacht voor de nacht zal er aandacht zijn voor het multidisciplinaire aspect van clubs. In hoeverre zijn clubs multidisciplinair? Wat zou er verbetert kunnen worden?
Een club is alleen al multidisciplinair als je kijkt naar de organisatie: decor, lichtman/vrouw, dj/vj etc. Het is een podium waar je van alles kunt programmeren en uitproberen! Dat is toch helemaal geweldig. Met ‘Nacht voor de Nacht’ willen wij de clubs uitdagen om naast hun muziek programmering iets extra’s te doen, denk aan bijvoorbeeld een performance of een lichtinstallatie. Juist omdat er zoveel ruimte in de stad verdwijnt zijn clubs belangrijke plaatsen voor experiment. In clubs is vaak de ruimte voor jongeren/subculturen om zich te uiten en ontwikkelen.

Wat voor andere projecten kunnen we verwachten van de stichting in 2018?
Een project voor meer etnische inclusiviteit in het nachtleven (samen met het MDRA Meldpunt discriminatie Ams)
Een project tegen het homogeweld.
Een Nachtdebat, een aantal weken voor de gemeenteraadsverkiezingen van 21 maart.
Nacht voor de Nacht 2019.
Verder is het aan de nieuwe n8bm om zelf haar/zijn eigen projecten te ontwikkelen. 

24 februari 2018: Nacht voor de Nacht
Platform voor Amsterdamse nachtcultuur, met 1 kaartje naar meer dan 25 clubs.

24 februari 2018 Nachtburgemeester verkiezing
www.facebook.com/events/136265767053204

Iedereen kan nog stemmen
nachtburgemeester.amsterdam/stem2018/

Voor meer info: 
http://nachtburgemeester.amsterdam