Sporen van Haar

Het slavernijverleden langs het spoor van zwarte rijst

Sporen van Haar is een multidisciplinaire theatervoorstelling waarin grote thema’s als strijd en overleven in de koloniën vanuit vrouwelijk en Afrikaans perspectief worden verbeeld in afro-futuristische vormen. De inspiratiebron is de West-Afrikaanse zwarte rijst die mee werd gesmokkeld in de haren van Marronvrouwen, en de betekenis hiervan vandaag de dag.

In de 17e eeuw wisten tot slaaf gemaakte Afrikanen zich te bevrijden van de gruwelijke Nederlandse plantages in Suriname. Bijzonder hierbij was dat vrouwen zwarte rijst meesmokkelden door deze in hun gevlochten haar te verstoppen. Deze rijst en hun eeuwenoude kennis van rijstlandbouw in Afrika waren van belang voor het overleven van de Marrons, die een nieuw leven opbouwden in de Amazonewouden van Suriname. Tot op heden wordt deze van origine Afrikaanse rijstsoort nog verbouwd in Afrika én in de binnenlanden van Suriname waar zij, black alesi genoemd, een spirituele betekenis heeft in de Marroncultuur bij rituelen en het eren van de voorouders.

Sporen van Haar is een ode aan de Marronvrouwen en de zwarte rijst, met de rijstkorrel als symbool voor de (bewijs)sporen in ons heden die ons, langs het spoor van de rijst, terugleiden naar de trans-Atlantische slavernij en de Afrikaanse roots. We openen het perspectief van de Marronvrouwen en de unieke, onbekende verhalen die werden overgedragen van vrouw op vrouw en nu nog worden verteld en gezongen. Ze vertellen ons over de risico’s en gevaren die ze trotseerden, het verlies van eigen land, veerkracht, het behoud van eigen cultuur binnen een extreem systeem van onderdrukking, een nieuwe relatie met de Surinaamse wouden en de kennis van aarde, natuur en landbouw.

Credits

Sporen van Haar is een productie van het Plein Theater in samenwerking met Kula Skoro en een collectief van podiumkunstenaars, naar aanleiding van het Herdenkingsjaar Slavernijverleden 150 jaar afschaffing Slavernij van Nederland.

Regie: Berith Danse | Marron dans en co-regie: Josè Tojo | Acteurs/dansers en co-makers: Alexandra Loembé, Angelika Naingie, Josè Tojo, Dayna Martinez Marales | Choreografie: Dayna Martinez Morales | Scenografie en concept: Bartel Meyburg | Componist: Ivo Bol | Video vormgeving: Bouba Dola  | Kostuum en vormgeving: Daphne Karstens | Kostuumassistentie: Mikki Passenier | Naaister: Rachelle Vork |  Dramaturgie: Caroline van Leerdam  |  Lichtontwerp: Frank Oorthuys | Techniek: Frank Oorthuys, Esther Bernart, Gert Scheper | Campagnebeeld: PaulinaMatusiak&EddyWenting | Poster: Studio Matusiak | Advies:  Oumar Mbengue | Pr en communicatie: Elise Vroonhof | Website en Podcast: Philip Bakker | Producent: Plein Theater | In samenwerking met: Kula Skoro | Onderdeel van de Black Achievement Month 2023 | Met dank aan: Fatou Samb, Tinde van Andel, Ivette Forster, Carl Haarnack, Ruth Sotong-Alexander, Tolin Alexander, Lonnie van Brummelen, Siebren Haan. e.a. | Boekingen vanaf 2024 via: Van Baasbank Productions

Mede mogelijk gemaakt door: Gemeente Amsterdam, Gemeente Amsterdam Stadsdeel Oost, Amsterdams Fonds voor de Kunsten, Fonds 21, Het Prins Bernard Cultuurfonds Noord-Holland, BeamSystems, Kater Audio Techniek en Monsterverbond

De voorstelling bevat twee gedichten van Radna Fabias uit de dichtbundel Habitus (2018), Singel Uitgeverijen en een gedicht van Babs Gons uit de dichtbundel; Doe het toch maar (2021), Uitgeverij Atlas Contact.

www.sporenvanhaar.plein-theater.nl/